Terugblik Archiefdagen 2019
Op 3 en 4 juni vonden de jaarlijkse Archiefdagen plaats in de Schouwburg en Gouda. De dagen stonden in het teken van het thema Het bewaren waard.
De Archiefdagen kregen in 2019 een verrassende nieuwe opzet. Het congres is een co-productie van KVAN/BRAIN met allerlei groepen van actieve archiefprofessionals: Jong Archivarissen, de Stichting Archiefpublicaties, het Netwerk voor Bedrijfsmatig Archiveren (NVBA) en de Kennisplatforms Informatiehuishouding Overheid, E-depot, Educatie, Dienstverlening, Professionalisering, Particuliere Archieven, Toezicht, Dienstverlening en Openbaarheid.
We kijken terug op twee succesvolle archiefdagen. Hieronder leest u meer over hoe de dagen verlopen zijn.
Centrale key-note door Marleen Stikker
Tijdens dag 1 van de Archiefdagen 2019 gaf Marleen Stikker, directeur van de Waag Society in Amsterdam, de centrale key-note lezing.
In de uitzending van zomergasten maakte zij een onderscheid tussen denken in werkelijkheden en mogelijkheden. Hoe kijkt zij als mogelijkheden mens naar de archieffunctie in de gedataficeerde samenleving. Hoe kan zich de rol ontwikkelen van archiefprofessionals en archiefinstellingen in een samenleving die zichzelf dagelijks en uitputtend documenteert, maar daarbij misschien alleen laat zien wat ze wil laten zien? Wat kunnen principes van social design en het concept van een nieuwe commons betekenen voor de manier waarop we omgaan met archieven en erfgoed? Hoe verhoudt zich dat met het feit dat archiefinstellingen in Nederland grotendeels overheidsinstellingen zijn die het overheidsgeheugen bewaren en vooral vanuit een overheidsperspectief naar de waarde van archieven kijken?
Bijeenkomst ‘Leren door Delen’ op Archiefdagen
Wouter Brunner blikt terug op de bijeenkomst ‘Leren door Delen’ die hij organiseerde tijdens de Archiefdagen in Gouda.
Beste Leden,
ik kijk terug op een zeer succesvolle bijeenkomst op de Archiefdagen 2019! Samen met het Netwerk Digitaal Erfgoed organiseerden we daar een bijeenkomst over duurzaam beheer, onder de titel ‘leren door delen’. Met 65 deelnemers was de zaal – nou ja, het podium áchter het doek – goed gevuld. Misschien zelfs wel iets te goed, maar dankzij een fraai staaltje discipline van ons allemaal bleef het geluidsniveau zeer beperkt, zodat de verstaanbaarheid niet in het geding kwam.
Drie uur leek van te voren erg lang – en dat was het misschien ook wel een beetje – zeker direct na de lunch, maar voor mijn gevoel vloog de tijd voorbij. Er was dan ook veel te horen en te doen. Aan de hand van twee voorbeeldcasussen (Stadsarchief Amsterdam en Eye Filmmuseum) moesten de deelnemers in groepen werken aan een oplossing voor digitale duurzaamheid die aansloot bij de specifieke casus voor die groep.
Het is altijd lastig om de resultaten van workshops te delen met collega’s die niet aanwezig waren. Uiteindelijk zijn het natuurlijk ook niet zozeer de resultaten voor een fictieve casus die van belang zijn, maar het proces en de groepsdiscussie. Om toch een indruk te geven van de bijeenkomst, heb ik de presentaties van het Stadsarchief Amsterdam en EYE Filmmuseum op KIA geplaatst (bij de bestanden). Ook vinden jullie daar de foto’s die ik van de flipovervellen heb gemaakt.
Samen werken aan samenwerken
Door middel van het bouwen met Lego kregen de deelnemers inzicht en handvatten hoe je het gesprek kunt aangaan om samenwerking te verbeteren.
Het disruptieve archief
Tijdens de Archiefdagen 2019 hield Menno Lanting een presentatie over het disruptieve archief.
De presentatie van Menno Lanting ging over de impact van de snel veranderende wereld op innovatie, organisaties en leiderschap (op basis van zijn net verschenen boek, de disruptieve overheid en het eerdere boek de disruptieparadox).
Workshop Werken met Wetgeving
Tijdens de Archiefdagen in Gouda is vanuit het platform Toezicht een workshop over wetgeving georganiseerd, onder de titel ‘Werken met wetgeving. Wegwijs worden in het woud van informatiewetten’
Onder leiding van De Argumentenfabriek ging men aan de slag met de belemmeringen die er zijn bij het naleven van de Archiefwet en gelijktijdig aan de andere wetten te kunnen voldoen. Vervolgens is gewerkt aan de mogelijk oplossingen die hiervoor zijn en welke actoren hierbij betrokken (moeten) worden.
Toespraak DG Barbera Wolfensberger
De directeur generaal Cultuur en Media van het ministerie van OCW, mevrouw Barbera Wolfensberger hield op de tweede dag van de Archiefdagen 2019 een toespraak over de voorgenomen wijziging van de Archiefwet.
De toespraak van mevrouw Barbera Wolfensberger vindt u hier. Deze komt niet 100% overeen met de uitgesproken tekst.
DNALWD2018: Our story can be your story
Bij het uitwisselen van de toepasbaarheid in de eigen archiefinstellingen kwamen de deelnemers tijdens de workshop DNALWD2018 met verschillende ideeën. Wat eruit sprong (omdat veel mensen direct enthousiast reageerden) was het idee om tijdens het herdenkingsjaar ’75 jaar bevrijding (2019-2020)’ er een nationaal kunstwerk gemaakt kan worden. Hieraan kunnen alle ingezetenen uit het hele koninkrijk bijdragen. Dit kunnen mensen (jong en oud) zijn die:
- zelf WO II hebben meegemaakt
- een verhaal delen van een reeds overleden familielid of van een familielid dat tijdens WO II is vermoord of omgekomen
- een verhaal over WO II delen van het huis of de straat waar zij wonen
- ook zou je verhalen toe kunnen voegen van mensen die een andere oorlog hebben meegemaakt dan WO II (b.v. omdat ze recent gevlucht zijn uit Syrië en nu in Nederland wonen)
Zo creëren we met z’n allen een databank van verhalen uit de oorlog. Ook kan er van elk van deze verhalen aan een object in een DNA-buisje worden gekoppeld, zoals bijvoorbeeld een foto, tekening, krantenbericht, haarlokje, kunstwerkje. Zolang het maar in het buisje past.
Het Nationaal Comité zou hierin het voortouw kunnen nemen en een kunstenaar de opdracht geven om van alle buisjes een nationaal kunstwerk te maken. Ook kunnen ze bijvoorbeeld scholen actief mee laten doen. Het dichtstbijzijnde oorlogs- of verzetsmuseum dient dan als distributie- en inleverpunt van de DNA-buisjes.
De archiefdagen 2019 werden mede mogelijk gemaakt door:
De Archiefdagen zijn een initiatief van KVAN, dé beroepsorganisatie voor professionals en instellingen in de archiefsector. KVAN behartigt de belangen van het Nederlandse archiefwezen, stimuleert samenwerking in de sector en bevordert de deskundigheid van archiefprofessionals.